ਸੈਮੀਨਾਰ

ਹੁੰਦਾ ਹੁਕਮ ਏ ਜਦੋਂ ਮਾਸਟਰਾਂ ਨੂੰ, ਫ਼ਿਰ ਇੰਝ ਸੈਮੀਨਾਰ ਲਾਉਣ ਮੀਆਂ।
ਕੁਝ ਖੁਸ਼ ਹੁੰਦੇ ਕੁਝ ਸੜ ਜਾਣ ਅੰਦਰੋਂ, ਹੁੰਦੇ ਲੇਟ ਨਾ ਟੈਮ ਤੇ ਆਉਣ ਮੀਆਂ।
ਕਰਨੀ ਨੌਕਰੀ ਤੇ ਫੇਰ ਨਖ਼ਰਾ ਕੀ, ਸੋਚ ਸੋਚ ਕੇ ਚਿੱਤ ਪਰਚਾਉਣ ਮੀਆਂ।
ਕਦੇ ਇੱਕ ਦਿਨਾ ਅਤੇ ਕਦੇ ਦਸ ਦਿਨਾ, ਪੰਜ ਦਿਨਾ ਵੀ ਚੌਂਕੀ ਲਾਉਣ ਮੀਆਂ।
ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਮਿਲਕੇ ਪਛਾਣ ਕੱਢਦੇ, ਕਿਸ ਕਿਸਦਾ ਹੋਇਆ ਆਉਣ ਮੀਆਂ।
ਵਾਂਗ ਮੁਜਰਮਾਂ ਕੰਬ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮ, ਵੱਡੇ ਸਾਬ੍ਹ ਜਦ ਫੇਰੀਆਂ ਪਾਉਣ ਮੀਆਂ।
ਸਾਬ੍ਹ ਮਾਰ ਜਾਂਦੇ ਦਬਕੇ ਨਾਲ ਦਲੀਲਾਂ, ਸਮਝਿਆਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸਮਝਾਉਣ ਮੀਆਂ।
ਰੰਗ ਬਰੰਗ ਸਕੀਮਾਂ ਦੇ ਜਾਲ਼ ਬੁਣਕੇ, ਧੁੰਦ ਧੂੜ ਖ਼ੂਬ ਉਡਾਉਣ ਮੀਆਂ।
ਲਿਖੇ ਮੂਸਾ ਤੇ ਪੜ੍ਹੇ ਖੁਦਾ ਅਕਸਰ, ਤੌਬਾ !  ਜੋ ਇਹ ਸਿਲੇਬਸ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਮੀਆਂ।
ਮੁੱਕੇ ਜਦ ਗੋਲਾ ਬਾਰੂਦ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ, ਸਟੇਜ ਮਾਸਟਰਾਂ ਹੱਥ ਫੜਾਉਣ ਮੀਆਂ।
ਅੱਕੇ ਥੱਕੇ ਤੇ ਖਾ ਧੱਕੇ ਭਾਰੀ, ਕੱਢ ਕੇ ਭੜਾਸ ਖ਼ੂਸ ਆਉਣ ਮੀਆਂ।
ਮੁਰਲੀ ਮਹਿਕਮਾ ਆਖੇ ਦੁਨੀਆਂ ਸਾਰੀ, ਸਭ ਆਪਣੀ ਹੀ ਧੁਨ ਵਜਾਉਣ ਮੀਆਂ।
ਚੱਲ ਛੱਡ ਤੂੰ ਕੀ ਲੈਣਾ ਯਾਰ ਸ਼ਮੀ, ਨਿਭਾਈ ਜਾ ਜਿਵੇਂ ਬਾਕੀ ਨਿਭਾਉਣ ਮੀਆਂ।

ਕੋਰੜਾ ਛੰਦ : ਛੱਤੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਭੋਜਨ

[ਇਹ ਰਚਨਾ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਵੀਸ਼ਰ ਸੰਤ ਸਰੂਪ ਸਿੰਘ ਸੰਘਾ ਰਚਿਤ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚੋਂ ਪੰਜਾਬੀ ਪਾਠਕਾਂ ਲਈ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ]
ਦੋਹਰਾ
ਜੰਨ ਗੁਰੂ ਦੀ ਵੀਰਨੋ ਆ ਗਈ ਬਿਲਗੇ ਕੋਲ।
ਜਾਂਦੇ ਮੂਹਰੇ ਬਜਦੇ ਵੀਨਾਂ ਬਾਜੇ ਢੋਲ।

ਕੋਰੜਾ ਛੰਦ
ਬਿਲਗੇ ਦੇ ਚਲੀ ਕੋਲ ਦੀ ਜਨੇਤ ਜੀ।
ਘੋੜ ਅਸਵਾਰ ਭਗਤਾਂ ਸਮੇਤ ਜੀ।
ਸਿਹਰੇ ਲੱਗੇ ਸੀਸ ਪੰਜਮੇ ਅਵਤਾਰ ਦੇ।
ਭੋਜਨ ਛਕੌਣ ਛੱਤੀ ਪਰਕਾਰ ਦੇ।
ਮੈਣਾਂ ਬੱਗਾ ਨੀਲੋ ਦੁੰਨੀ ਮਨਸੂਰ ਸੀ।
ਭੱਲਾ ਭੋਜਾ ਭਾਈ ਸੱਤੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੀ।
ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਪਾਸ ਅਰਜਾਂ ਗੁਜਾਰਦੇ।
ਭੋਜਨ ਛਕੌਣ ਛੱਤੀ ਪਰਕਾਰ ਦੇ।
ਬਾਹਲੀ ਆਪਾਂ ਮਾਰਦੇ ਜਮਾਂ ਨਾ ਫਿੰਡ ਜੀ।
ਦੋ ਦਿਹਾੜੇ ਕੱਟ ਜੋ ਅਸਾਂ ਦੇ ਪਿੰਡ ਜੀ।
ਸੇਵਕਾਂ ਦੇ ਬੇੜੇ ਮਹਾਰਾਜ ਤਾਰਦੇ।
ਭੋਜਨ ਛਕੌਣ ਛੱਤੀ ਪਰਕਾਰ ਦੇ।
ਯਥਾ ਜੋਗ ਜਾਇਕੇ ਉਤਾਰੀ ਜੰਨ ਜੀ।
ਸੱਦ ਹਲਵਾਈ ਬਨਵੌਣ ਅੰਨ ਜੀ।
ਛੇਆਂ ਰਸਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਂਗਰੀ ਨਖਾਰਦੇ।
ਭੋਜਨ ਛਕੌਣ ਛੱਤੀ ਪਰਕਾਰ ਦੇ।
ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਮਠਿਆਈ ਸਾਰੀ ਐ।
ਮਿਸ਼ਰੀ ਮੱਖਣ ਫਿਰਨੀ ਨਿਆਰੀ ਐ।
ਸੇਮੀਆਂ ਤੇ ਖੀਰਾਂ ਮਿੱਠੇ ਦਿਲ ਠਾਰਦੇ।
ਭੋਜਨ ਛਕੌਣ ਛੱਤੀ ਪਰਕਾਰ ਦੇ। (ਛੇ ਮਿੱਠੇ)
ਹਾਜਮੇ ਦੇ ਪਾਣੀ ਬੂੰਦੀ ਦਹੀਂ ਭੱਲੇ ਜੀ।
ਦਹੀਂ ਲੱਸੀ ਚਟਣੀਆਂ ਅਚਾਰ ਚੱਲੇ ਜੀ।
ਏਨਾਂ ਖੱਟੇ ਛੇਆਂ ਚ ਕਚੌਰੀ ਡਾਰਦੇ।
ਭੋਜਨ ਛਕੌਣ ਛੱਤੀ ਪਰਕਾਰ ਦੇ। (ਛੇ ਖੱਟੇ)
ਕੜਾ ਤੇ ਪਕੌੜੇ ਚਣੇਂ ਦਾਲਾਂ ਕੁੱਲ ਜੀ।
ਸਭੇ ਤਰਕਾਰੀ ਬਣੀ ਲਾ ਕੇ ਟੁੱਲ ਜੀ।
ਕੌੜਿਆਂ ਚ ਕੌੜੀ ਬੜੀਆਂ ਮਲਾਰਦੇ।
ਭੋਜਨ ਛਕੌਣ ਛੱਤੀ ਪਰਕਾਰ ਦੇ। (ਛੇ ਕੌੜੇ)
ਰਾਇਤੇ ਮੁਰੱਬੇ ਔਰ ਸਾਰੇ ਫਲ ਜੀ।
ਖਿਚੜੀ ਬਣਾਕੇ ਚੂਰਨ ਦੁਬਲ ਜੀ।
ਦਹੀਂ ਵਿਚ ਖੰਡ ਪਾ ਕੁਸੈਲੇ ਮਾਰਦੇ।
ਭੋਜਨ ਛਕੌਣ ਛੱਤੀ ਪਰਕਾਰ ਦੇ। (ਛੇ ਕਸੈਲੇ)
ਦੁੱਧ ਅੰਬਰਸ ਪਾਪੜ ਤੇ ਪੂੜੇ ਜੀ।
ਰਾਬੜੀ ਤੇ ਚੌਲਾਂ ਦੇ ਸਵਾਦ ਗੂੜੇ ਜੀ।
ਸਤੂ ਤੇ ਕਸਾਰ ਹੈ ਸਲੂਣੇ ਕਾਰਦੇ।
ਭੋਜਨ ਛਕੌਣ ਛੱਤੀ ਪਰਕਾਰ ਦੇ। (ਛੇ ਸਲੂਣੇ)
ਘਿਓ ਤੇ ਮਲਾਈ ਮੱਠੀ ਮੱਠੇ ਪੂਰੀਆਂ।
ਰੋਟੀਆਂ ਤਮਾਮ ਫੇਣੀਆਂ ਨੇ ਦੂਰੀਆਂ।
ਚਰਪਰੇ ਸਵਾਦ ਵਿਚ ਹੈ ਨਖਾਰਦੇ।
ਭੋਜਨ ਛਕੌਣ ਛੱਤੀ ਪਰਕਾਰ ਦੇ। (ਛੇ ਚਰਪਰੇ)
ਇਮੇਂ ਸੱਤੇ ਭਾਈਆਂ ਨੇ ਛਕਾਇਆ ਅੰਨ ਨੂੰ।
ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਡੱਕਿਆ ਗੁਰੂ ਦੀ ਜੰਨ ਨੂੰ।
ਬਿਰਲੇ ਮਰਦੇ ਵਿਚ ਸੰਸਾਰ ਦੇ।
ਭੋਜਨ ਛਕੌਣ ਛੱਤੀ ਪਰਕਾਰ ਦੇ।
ਛੇਈ ਰਸ ਦਿੱਤੇ ਨਾ ਫਰਕ ਰੱਤੀ ਜੀ।
ਛੇਈ ਛੀਕੇ ਮੇਲ ਕੇ ਬਣਾ ਲੌ ਛੱਤੀ ਜੀ।
ਸੰਤ ਕਵੀ ਗੌਣ ਦਰਿਓਂ ਪਾਰਦੇ।
ਭੋਜਨ ਛਕੌਣ ਛੱਤੀ ਪਰਕਾਰ ਦੇ।

ਜੰਗਲ

ਨਾਹਰਿਆਂ ਦਾ ਜੰਗਲ ਹੈ ਸੱਚ ਨੂੰ ਲੁਕਾ ਰਿਹਾ
ਰੂਹ ਦੀ ਸਰਦਲ ਤੇ ਗੁਬਾਰ ਜਿਹਾ ਛਾ ਰਿਹਾ

ਦੋਸ਼ੀ ਵੱਲ ਉਂਗਲ ਕਰਕੇ ਬੰਦਾ ਇਉਂ ਘਬਰਾ ਰਿਹਾ
ਜਿਉਂ ਚਾਨਣ ਨੂੰ ਹਨੇਰੇ ਤੋਂ ਹੋਵੇ ਖਤਰਾ ਜਿਹਾ

ਕੱਲ੍ਹ ਦੀ ਉਡੀਕ ਵਿਚ ਅੱਜ ਤੋਂ ਮੂੰਹ ਮੁੜਦਾ ਰਿਹਾ
ਜੜ੍ਹ ਬਣ ਗਿਆ ਬੰਦਾ ਜੋ ਕਦੇ ਤਾਰੇ ਫੜਦਾ ਰਿਹਾ

ਜੇਬ ਖਾਲੀ ਉੱਪਰ ਪੰਡ ਕਰਜ਼ੇ ਵਾਲੀ ਐਪਰ
ਵੇਖੋ ਹੌਸਲਾ, ਬੰਦਾ ਫੇਰ ਵੀ ਕਿਵੇਂ ਮੁਸਕੁਰਾ ਰਿਹਾ

ਅੱਜ ਲੰਘਿਐ ਸ਼ਮੀ ਕੋਲੋ ਯਾਦਾਂ ਦਾ ਕਾਫ਼ਲਾ ਜਿਹਾ
ਤਪਦੇ ਹਾੜ੍ਹ ਆਉਂਦਾ ਜਿਉਂ ਪੌਣ ਦਾ ਹੁਲਾਰਾ ਜਿਹਾ।

ਕਬਿੱਤ

ਲੱਗਦੀਆਂ ਏਥੇ ਅੱਗਾਂ, ਲਹਿੰਦੀਆਂ ਸਿਰੋਂ ਪੱਗਾਂ,
ਮੱਲਿਆ ਏ ਪਿੜ ਠੱਗਾਂ, ਪਿਆ ਘਸਮਾਣ ਹੈ।

ਉਲਝਿਆ ਤੰਦ ਤਾਣਾ, ਖੋਖਲਾ ਹੈ ਤਾਣਾ ਬਾਣਾ,
ਦੁਖੀ ਫਿਰੇ ਸਾਰਾ ਲਾਣਾ, ਕਿੱਥੇ ਭਗਵਾਨ ਹੈ?

ਦੁੱਖ ਤੇ ਗਰੀਬੀ ਸਾਰੀ, ਫਿਕਰਾਂ ਦੀ ਪੰਡ ਭਾਰੀ,
ਚੁੱਕੀ ਫਿਰੇ ਹਾਰੀ ਸਾਰੀ, ਕਿਸਦਾ ਧਿਆਨ ਹੈ?

ਜੋ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੋਈ ਜਾਵੇ, ਪਾਪੀ ਰਾਜਾ ਸੋਈ ਜਾਵੇ,
ਚੋਰ ਠੱਗ ਲੁੱਟੀ ਜਾਵੇ, ਖੁਸ਼ ਬੇਈਮਾਨ ਹੈ।

ਵੋਟਾਂ ਨਾਲ ਲੈਂਦੇ ਰਾਜ, ਸੱਤਾ ਵਾਲਾ ਕੰਮ ਕਾਜ,
ਬਣਕੇ ਉਹ ਕਹਿਰੀ ਬਾਜ, ਕਰੇ ਪਸ਼ੇਮਾਨ ਹੈ।

ਘਪਲੇ ਜੋ ਵੱਡੇ ਛੋਟੇ, ਮਜਲੂਮਾਂ ਉੱਤੇ ਥੋਪੇ,
ਭੋਰਾ ਵੀ ਨਾ ਸ਼ਮੀ ਡਰੇ, ਕਰੇ ਪੁਣਛਾਣ ਹੈ।

ਚੰਨ ਬੱਦਲਾਂ ਦੇ ਓਹਲੇ

ਚੰਨ ਬੱਦਲਾਂ ਦੇ ਓਹਲੇ ਹੋ ਕੇ ਸਾਡੀ ਗੱਲ ਸੁਣਦੈ
ਹਾਏ ਗੱਲ ਸੁਣਦੈ
ਉਹਨੂੰ ਪੁੱਛ ਅੱਗੇ ਹੋਕੇ ਸਾਡੀ ਗੱਲ ਕਿਉਂ ਸੁਣਦੈ
ਹਾਏ ਕਿਉਂ ਸੁਣਦੈ

ਏਥੋਂ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣ ਇਹ ਘਰ ਜਾਊਗਾ
ਘਰ ਵਿਚ ਕਜੀਆ ਕੋਈ ਨਵਾਂ ਪਾਉਗਾ
ਬੇਬੇ ਬਾਪੂ ਕੋਲ ਜਾ ਕੇ ਦੱਸੂ ਸਾਰੀ ਗੱਲ ਨੂੰ
ਹੁਣ ਤਾਂ ਹੀ ਸੁਣਦੈ

ਮੈਨੂੰ ਇਹਦੀ ਨੀਤ ਵਿਚ ਖੋਟ ਜਾਪਦੈ
ਜਰਾ ਵੇਖ ਤਾਂ ਸਹੀ ਇਹ ਮੈਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਝਾਕਦੈ
ਅੱਲ੍ਹੜਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੀਤ ਦਾ ਹੈ ਵੈਰੀ ਜੱਗ ਸਾਰਾ
ਉੱਤੋਂ ਏਹ ਵੀ ਸੁਣਦੈ

ਚੱਲ ਉੱਠ ਏਥੋਂ ਆਪਾਂ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਚੱਲੀਏ
ਕੋਈ ਆਸਰਾ ਦੀਵਾਨਿਆਂ ਦਾ ਜਾ ਕੇ ਮੱਲੀਏ
ਸੱਜਣਾ ਵੇ ਇਹ ਤਾਂ ਜਗ੍ਹਾ ਜਾਪੇ ਓਪਰੀ,
ਵੈਰੀ ਗੱਲ ਸੁਣਦੈ

ਏਹਦੇ ਕੋਲ ਤਾਰਿਆਂ ਦੀ ਫੌਜ ਸੱਜਣਾ
ਕਰੀ ਜਾਵੇ ਮਨ ਦੀ ਇਹ ਮੌਜ ਸੱਜਣਾ
ਚੱਲ ਸ਼ਮੀ ਕੋਲ ਏਸਦੀ ਸ਼ਕੈਤ ਕਰੀਏ,
ਉਹੀ ਗੱਲ ਸੁਣਦੈ

ਰੱਬੀ ਰੂਹਾਂ

ਕਥਾ ਕਹਾਣੀ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿ ਗਏ
ਰੱਬੀ ਰੂਹਾਂ ਥੱਕ ਕੇ ਬਹਿ ਗਏ

ਪਾਪੀ ਪੁੰਨੀ ਮਾੜੇ ਚੰਗੇ ਕਰਮਾਂਵਾਲੇ
ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਏਥੇ ਸਾਰੇ ਕਹਿ ਗਏ

ਲੁੱਟਦੇ ਕੁੱਟਦੇ ਪਿੱਟਦੇ ਲੋਕੀਂ
ਖੌਰੇ ਕਿਧਰੇ ਡੂੰਘੇ ਲਹਿ ਗਏ

ਸੋਨੀ ਚਿੜੀ ਕਹਿ ਲੁੱਟਣ ਆਉਂਦੇ
ਅੱਜ ਰੇਤੇ ਵਿਚ ਰੁਲ ਕੇ ਰਹਿ ਗਏ

ਰੱਬ ਦਾ ਭੇਤ ਨਾ ਪਾਉਣਾ ਸੌਖਾ
ਪਤਾ ਲਗਾਉਂਦੇ ਰੁਲ ਕੇ ਰਹਿ ਗਏ

ਚੱਲ ਸੱਜਣਾ ਘਰ ਨੂੰ ਮੁੜੀਏ
ਸ਼ਮੀ ਹੁਣ ਕਿਹੜੇ ਰਸਤੇ ਰਹਿ ਗਏ

ਲੋਕ ਤੱਥ

ਮੂਲ ਨਾਲੋਂ ਸੂਦ ਚੰਗਾ, ਚੋਰੀ ਅਮਰੂਦ ਚੰਗਾ
ਚੰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਨਾਮ ਕਰਤਾਰ ਦਾ।

ਚੋਰ ਨਾਲੋਂ ਸਾਧ ਚੰਗਾ, ਸਾਧ ਨਾਲੋਂ ਰੱਬ ਚੰਗਾ,
ਰੱਬ ਨਾਲੋਂ ਚੰਗਾ ਕੰਮ ਉਪਕਾਰ।

ਵਿਹਲਿਓਂ ਵਗਾਰ ਚੰਗੀ, ਅੰਦਰੋਂ ਪੁਕਾਰ ਚੰਗੀ,
ਰੱਖਣਾ ਖਿਆਲ ਚੰਗਾ ਮਾਣ ਸਤਿਕਾਰ ਦਾ।

ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਿਆਰ ਚੰਗਾ, ਆਪਣਾ ਤਿਰੰਗਾ ਚੰਗਾ,
ਹਵਾਵਾਂ ਉੱਚੀਆਂ ਚ ਰਹੇ ਲਹਿਰਾਂਵਦਾ।

ਕਜੀਏ ਤੋਂ ਸੁਲਾਹ ਚੰਗੀ, ਸੁਲ੍ਹਾ ਨਾਲੋਂ ਸੋਥਾ ਚੰਗਾ,
ਤੋੜੀਏ ਨਾ ਤੰਦ ਤਾਣਾ ਪਿਆਰ ਦਾ।

ਹੱਥੀਂ ਲਾਇਆ ਬੂਟਾ ਚੰਗਾ, ਸਾਉਣ ਵਿਚ ਹੂਟਾ ਚੰਗਾ,
ਝੂਟੇ ਨਾਲ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਮੌਸਮ ਹੁਲਾਰ ਦਾ।

ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਮੇਲ ਚੰਗਾ, ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਖੇਲ੍ਹ ਚੰਗਾ,
ਚੰਗਾ ਖੇਡ ਸ਼ਮੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸੰਵਾਰਦਾ।

ਨਾਹਰਿਆਂ ਦਾ ਜੰਗਲ

ਨਾਹਰਿਆਂ ਦਾ ਜੰਗਲ ਹੈ ਸੱਚ ਨੂੰ ਲੁਕਾ ਰਿਹਾ
ਰੂਹ ਦੀ ਸਰਦਲ ਤੇ ਗੁਬਾਰ ਜਿਹਾ ਛਾ ਰਿਹਾ

ਦੋਸ਼ੀ ਵੱਲ ਉਂਗਲ ਕਰਕੇ ਬੰਦਾ ਇਉਂ ਘਬਰਾ ਰਿਹਾ
ਜਿਉਂ ਚਾਨਣ ਨੂੰ ਹਨੇਰੇ ਤੋਂ ਹੋਵੇ ਖਤਰਾ ਜਿਹਾ

ਕੱਲ੍ਹ ਦੀ ਉਡੀਕ ਵਿਚ ਅੱਜ ਤੋਂ ਮੂੰਹ ਮੁੜਦਾ ਰਿਹਾ
ਜੜ੍ਹ ਬਣ ਗਿਆ ਬੰਦਾ ਜੋ ਕਦੇ ਤਾਰੇ ਫੜਦਾ ਰਿਹਾ

ਜੇਬ ਖਾਲੀ ਉੱਪਰ ਪੰਡ ਕਰਜ਼ੇ ਵਾਲੀ ਐਪਰ
ਵੇਖੋ ਹੌਸਲਾ, ਬੰਦਾ ਫੇਰ ਵੀ ਕਿਵੇਂ ਮੁਸਕੁਰਾ ਰਿਹਾ

ਅੱਜ ਲੰਘਿਐ ਸ਼ਮੀ ਕੋਲੋ ਯਾਦਾਂ ਦਾ ਕਾਫ਼ਲਾ ਜਿਹਾ
ਤਪਦੇ ਹਾੜ੍ਹ ਆਉਂਦਾ ਜਿਉਂ ਪੌਣ ਦਾ ਹੁਲਾਰਾ ਜਿਹਾ।

ਤਰਸ ਗਏ ਹਾਂ ਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ

ਤਰਸ ਗਏ ਹਾਂ ਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ
ਛੱਡ ਗਿਆ ਸਾਨੂੰ ਤਰਸਨ ਨੂੰ
ਦਿਲ ਤੇਰਾ ਜਾਨ ਵੀ ਤੇਰੀ
ਦੱਸ ਕੀ ਬਚਿਐ ਪਰਖਣ ਨੂੰ?
ਭਰਿਆਂ ਨੂੰ ਤੂੰ ਭਰਦਾ ਜਾਵੇਂ
ਖਾਲੀ ਰਹਿ ਗਏ ਤੜਫ਼ਨ ਨੂੰ
ਸਿਜਦੇ ਕਰ ਦਿਨ ਕੱਟੀ ਜਾਵਾਂ
ਕਦ ਚਾਹਾਂ ਮੈਂ ਅਣਬਨ ਨੂੰ
ਗੈਰਾਂ ਨਾਲ ਤੂੰ ਹੱਸ ਹੱਸ ਬੋਲੇ
ਅੱਜ ਲੱਗ ਗਈ ਹੈ ਤਨ ਮਨ ਨੂੰ
ਰੂਹ ਕਰੇ ਤਾਂ ਮਿਲ ਜਾਈਂ ਸੱਜਣਾ
ਚੈਨ ਆ ਜਾਉਂ ਧੜਕਣ ਨੂੰ

ਉਮਰ ਦਾ ਪੰਛੀ ਉੱਡਦਾ ਜਾਵੇ
ਪਿੱਛੇ ਛੱਡਕੇ ਸ਼ਮੀ ਬਚਪਨ ਨੂੰ

ਕਿਤਾਬਾਂ : ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਪਾਠਕ

ਪੰਜਾਬੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਖੇਤਰ ਛਪਾਈ ਪੱਖੋਂ ਕਾਫੀ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹਰ ਹਫਤੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਨਵੇਂ ਜਾਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕਲਮਕਾਰ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਯੱਗ ਵਿਚ ਆਪਣਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਆਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਲੇਖਕ ਆਪਣੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਤਾਂ ਸਮਾਜ ਦੀ ਝੋਲੀ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਝੋਲੀ ਦੇ ਮਾਲਕ ਦਾ ਏਧਰ ਧਿਆਨ ਨਾਮਾਤਰ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ, ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਸ਼ਾਹੀ ਖਰਚੇ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਪੈਟਰੋਲ ਦਾ ਆਸਰਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਵਿਚ ਚੀਨੀ ਆਈਟਮਾਂ ਦੇ ਅੰਬਾਰ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ ਵਿਚ ਰੁੱਝੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਕਿਸੇ ਵਿਰਲੇ ਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਨਿੱਜੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਰੱਖਣ ਦਾ ਰਿਵਾਜ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵਿਰਲੇ ਅਧਿਆਪਕ ਕੋਲੋਂ ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੂੰ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਲੜ ਲਾਉਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਂਜ ਬਹੁਤੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦਾ ਆਪਣਾ ਦਾਇਰਾ ਸਿਲੇਬਸ ਦੇ ਕਿਲੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣਾ ਅਲੋਕਾਰ ਗੱਲ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਾਇਦ ਪੈਸੇ ਦੀ ਦੌੜ ਦਾ ਕੋਈ ਅਸਰ ਹੋਵੇ।
ਸਾਹਿਤ ਤੋਂ ਸੱਖਣਾ ਸਮਾਜ ਵਧੀਆ ਡਾਕਟਰ, ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਜਾਂ ਵਕੀਲ ਆਦਿ ਤਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਵਧੀਆ ਇਨਸਾਨ ਨਹੀਂ। ਕਿਸੇ ਵੇਲੇ ਹਰੇਕ ਦੇ ਆਦਰਸ਼ ਸਮਝੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪੇਸ਼ੇ ਹੁਣ ਨਿਰੋਲ ਧੰਦੇ ਬਣ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਸੂਖਮਤਾ ਦਾ ਖੱਬਲ ਗਲੋਬਲਾਈਜੇਸ਼ਨ ਦਾ ਸੇਕ ਝੱਲਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਕੱਕਾ ਰੇਤਾ ਤੇ ਅੰਤਾਂ ਦੀ ਔੜ ਕਿਸੇ ਸਾਉਣ ਦੇ ਛੱਰਾਟੇ ਦੇ ਇੰਤਜਾਰ ਵਿਚ ਹੈ।
ਸਾਹਿਤ ਸਭਾਵਾਂ ਹਨ ਪਰ ਸਾਹਿਤ ਨਹੀਂ। ਕਿਤਾਬਾਂ ਹਨ ਪਰ ਪਾਠਕ ਨਹੀਂ। ਕਿੰਨੀ ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਜਾਂ ਨਿੱਜੀ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿਚ ਅੱਠਵੀਂ ਜਾਂ ਦਸਵੀਂ ਤੱਕ ਕੋਈ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ। ਬੱਚੇ ਵਿਚਾਰੇ ਬੱਸ ਐੱਮ. ਬੀ. ਡੀ. ਦੀ ਅਫੀਮ ਅਤੇ ਟਿਊਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਘੂਕੀ ਨਾਲ ਨਕਲ ਤੇ ਰੱਟੇ ਦੀ ਲੋਰ ਵਿਚ ਅੱਗੇ ਤੁਰੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਖੇਤਰ ਪੂਰੀ ਤਰਾਂ ਖਿੱਲਰਿਆ ਜਾਪਦਾ ਹੈ।
ਕਿਤਾਬ ਅਤੇ ਪਾਠਕ ਵਿਚਾਲੇ ਅਜਨਬੀਪੁਣੇ ਦਾ ਤਾਣਾਬਾਣਾ ਹੈ। ਖੁਦ ਨੂੰ ਸਾਹਿਤ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਲਈ ਉਪਰਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸਖਤ ਲੋੜ ਹੈ। ਸਾਹਿਤ ਸਭਾਵਾਂ ਰਸਮੀ ਰਜਿਸਟਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਸੱਥ ਵਿਚ ਬੈਠੇ ਆਮ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਨਾਲ ਤੋਰਨ। ਲਿਖਾਰੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਨਬਜ਼ ਪਹਿਚਾਨਣ ਤੇ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਰੱਖਕੇ ਕਲਮਕਾਰੀ ਕਰਨ ਤੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਸਹੀ ਦਿਸ਼ਾ ਦੇਣ। ਉਂਝ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਰਾਹੇ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਖੁਦ ਨੂੰ ਰਾਹ ਦਾ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕੇਵਲ ਜਗਦਾ ਦੀਵਾ ਬੁਝੇ ਹੋਏ ਦੀਵਿਆਂ ਨੂੰ ਜਗਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪੁਸਤਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਅੱਗੇ ਵਧਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਘਰਾਂ ਵਿਚ ਟੀ. ਵੀ. ਜਾਂ ਕੰਪਿਉਟਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਾਂਝ ਨੈਤਿਕ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ  ਨਾਲ ਪਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਕਹਿਣ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਹੈ, ਪਰ ਪਹਿਲ ਕੌਣ ਕਰੇ?
ਮੈਂ ਤਾਂ ਆਪਣੀ ਨਿੱਜੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਬਣਾ ਲਈ ਹੈ, ਅਜੇ ਛੋਟੀ ਹੈ, ਕੱਲ੍ਹ ਨੂੰ ਇਹ ਵੱਡੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਸ਼ਾਇਦ ਗਵਾਂਢ ਮੁਹੱਲੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹ ਗੱਲ ਤੁਰੇ। ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਬਾਬਾ ਜੀ

ਦੂਰ ਦੁਰਾਡੇ ਪਿੰਡ ਦਾ ਇੱਕ ਬੰਦਾ ਸੁਣਿਆ
ਮਕਰ ਫਰੇਬ ਦਾ ਓਸਨੇ ਐਸਾ ਫੰਦਾ ਬੁਣਿਆ
ਗਿਆਨ ਹੋ ਗਿਆ ਰੱਬ ਦਾ ਸਭ ਨੂੰ ਸਮਝਾਵੇ
ਬਾਬਾ ਬਣ ਕੇ ਬਹਿ ਗਿਆ ਖਲਕਤ ਬਹੁਤੀ ਆਵੇ
ਧਾਗੇ ਤਵੀਤਾਂ ਨਾਲ ਹੀ ਉਸ ਕੰਮ ਚਲਾਇਆ
ਨਿਕਲੇ ਕਦੇ ਭੂਤ ਨਾ ਉਸਦਾ ਚਿੰਮੜਾਇਆ
ਲੋਕੀਂ ਆਉਂਦੇ ਦੂਰੋਂ ਤੱਕ ਕੇ ਉਹ ਭਰਦਾ ਝੋਲੀ
ਧਰਮ ਈਮਾਨ ਦੀ ਦੋਸਤੋ ਲੱਗਣ ਲੱਗੀ ਬੋਲੀ
ਹੋਣ ਮੁਰਾਦਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਲੱਗੇ ਚੜ੍ਹਨ ਚੜ੍ਹਾਵੇ
ਭਗਤਾਂ ਦੀ ਲਾਈਨ ਤਾਂ ਨਿੱਤ ਵਧਦੀ ਜਾਵੇ
ਕਰਨੀ ਵਾਲੇ ਸੰਤ ਨੇ ਕਈ ਸੁਣੇ ਮੈਂ ਕਹਿੰਦੇ
ਹਰ ਵੇਲੇ ਉਹ ਬਾਬਾ ਜੀ ਦੇ ਕੋਲੇ ਹੀ ਰਹਿੰਦੇ
ਕਾਰਾਂ ਵਾਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ਉਹ ਭੁੱਖਾ ਮਰਦਾ
ਨਵੇਂ ਹੀ ਵਾਕੇ ਕਰ ਰਿਹਾ ਉਹ ਜ਼ਰਾ ਨਾ ਡਰਦਾ
ਪੜ੍ਹੇ ਲਿਖੇ ਵੀ ਲੋਕ ਬੜੇ ਉਹਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਬਾਬਾ
ਤੂੰ ਹੀ ਸਾਡਾ ਗੁਰੂ ਹੈ ਤੂੰ ਹੀ ਮੱਕਾ ਕਾਬਾ
ਲਹਿਰ ਜਿਹੀ ਬੱਸ ਚੱਲ ਪਈ ਹੋਏ ਵਾਰੇ ਨਿਆਰੇ
ਬਾਬਾ ਜੀ ਨੇ ਤੋਰ ਲਏ ਕਈ ਪੁੱਠੇ ਸਿੱਧੇ ਵਰਤਾਰੇ
ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਅਕਲ ਤੋਂ ਪਰਦਾ ਇੱਕ ਦਿਨ ਲਹਿ ਗਿਆ
ਚਾਰ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਜਦ ਕੱਢਕੇ ਉਹ ਲੈ ਗਿਆ
ਘਰ ਚੋਂ ਗਹਿਣੇ ਗੱਟਿਆਂ ਦਾ ਕੀਤਾ ਸਫਾਇਆ
ਬਾਬਾ ਐਸਾ ਜ਼ਹਿਰ ਸੀ ਜੋ ਨਜ਼ਰ ਨਾ ਆਇਆ
ਕੁਹਰਾਮ ਜਿਹਾ ਮੱਚ ਗਿਆ ਕਹਿੰਦੇ ਲੱਭੋ ਬਾਬਾ
ਫੜ ਕੇ ਮੁਸ਼ਕਾਂ ਲਾ ਦਿਓ ਛੱਡਣਾ ਨਹੀਂ ਆਪਾਂ
ਆਖ਼ਰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਬਾਬਾ ਜੀ ਵੀ ਆਗੇ ਕਾਬੂ
ਬਾਬਿਆਂ ਸਿਰ ਚੜ੍ਹਕੇ ਬੋਲਿਆ ਛਿੱਤਰਾਂ ਦਾ ਜਾਦੂ
ਪਿੰਡ ਦੀ ਪੰਚਾਇਤ ਨੇ ਫਿਰ ਇਹ ਹੁਕਮ ਸੁਣਾਇਆ
ਲੱਭ ਲੱਭ ਕੇ ਐਸੇ ਢੋਂਗੀਆਂ ਦਾ ਕਰੋ ਸਫਾਇਆ
ਸੱਚੇ ਗੁਰੂ ਦਰ ਜਾ ਕੇ ਸ਼ਮੀ ਅਲਖ ਜਗਾਈਏ
ਢੋਂਗੀ ਠੱਗਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਭਜਾਈਏ ।

ਜੱਗ ਦੀ ਰੀਤ !

ਆਖਿਆ ਸੀ ਤੂੰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਮਾਂ, ਇਹ ਜੱਗ ਦੀ ਰੀਤ ਏ

ਵਿਆਹ ਤੱਕ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਬੀਬਾ, ਮਾਂ ਬਾਬਲ ਦੀ ਪ੍ਰੀਤ ਏ
ਆਖਿਆ ਸੀ ਤੂੰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਮਾਂ
ਪਤੀ ਪਰਮੇਸ਼ਰ ਸਮਝੀਂ ਸਹੁਰੇ ਨੂੰ ਬਾਪ ਨੀ
ਮਾਂ ਸਮਝ ਕੇ ਪੂਜੀਂ ਸੱਸ ਨੂੰ ਮੂਹਰੇ ਹੋ ਆਪ ਨੀ
ਲੜਨਾ ਨੀ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਦੇ, ਮਨ ਜੀਤੇ ਜਗ ਜੀਤ ਏ
ਆਖਿਆ ਸੀ ਤੂੰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਮਾਂ
ਜੋ ਆਖਿਆ ਤੂੰ ਕੀਤਾ ਉਹ ਮੈਂ ਝੂਠ ਨਾ ਜਾਣੀ ਨੀ
ਫਿਰ ਵੀ ਪਰ ਕਿਉਂ ਅੱਜ ਰੋਵੇ ਮੇਰੀ ਕਹਾਣੀ ਨੀ
ਪੈਸੇ ਤੇ ਆ ਕੇ ਹੀ ਮਾਂ ਟੁੱਟਦੀ ਕਿਉਂ ਪ੍ਰੀਤ ਏ
ਆਖਿਆ ਸੀ ਤੂੰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਮਾਂ
ਪੈਸੇ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੇ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਨੀ
ਸੁਣ ਕੇ ਮੈਂ ਤਾਹਨੇ ਮਿਹਣੇ ਲੁਕ ਲੁਕ ਕੇ ਰੋਈ ਨੀ
ਮੌਤ ਦੀ ਬੱਸ ਜਲਦੀ ਹੀ ਆਉਣੀ ਤਾਰੀਕ ਏ
ਆਖਿਆ ਸੀ ਤੂੰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਮਾਂ
ਦਾਜ ਦੀ ਖਾਤਿਰ ਮਾਏਂ ਲੱਖਾਂ ਧੀਆਂ ਮਰਦੀਆਂ ਨੇ
ਰੋਜ਼ ਹੀ ਕਈ ਮੁਕਾਣਾਂ ਬਾਬਲ ਦੇ ਢੁਕਦੀਆਂ ਨੇ
ਲੈਂਦੀ ਹੈ ਰੋਜ਼ ਬਲੀ ਕੋਈ, ਹਾਏ ਦਾਜ ਦੀ ਰੀਤ ਏ
ਆਖਿਆ ਸੀ ਤੂੰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਮਾਂ
ਸ਼ਮੀ ਹੁਣ ਵਿੱਚ ਤਲਵਾੜੇ ਲਿਖੇ ਐਸਾ ਗੀਤ ਨੀ
ਅੱਗ ਲਾ ਕੇ ਫੂਕੋ ਸਾੜੋ ਕੁਵੱਲੀ ਇਹ ਰੀਤ ਨੀਂ
ਖੜ•ਦਾ ਜੋ ਵਿੱਚ ਮੁਸੀਬਤ, ਸੱਚਾ ਉਹੀ ਮੀਤ ਏ
ਆਖਿਆ ਸੀ ਤੂੰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਮਾਂ

ਟਾਹਲੀ ਤੇ ਮੋਰ ਮੋਰਨੀ ...

ਟਾਹਲੀ ਤੇ ਮੋਰ ਮੋਰਨੀ ਗੱਲਾਂ ਪਏ ਕਰਦੇ ਨੇ
ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੋਕ ਰੋਜ਼ ਕਿਉਂ, ਲੜ ਲੜ ਕੇ ਮਰਦੇ ਨੇ

ਇਨਸਾਨਾਂ ਦੀ ਬਸਤੀ ਅੰਦਰ, ਲਗਦੈ ਕੋਈ ਘਾਟ ਹੈ
ਖਹਿ ਖਹਿ ਕੇ ਮਰਦੇ ਲੋਕੀ, ਐਸੀ ਕੋਈ ਬਾਤ ਹੈ
ਅਖ਼ਬਾਰ ਵੀ ਜ਼ਿਕਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮੋਇਆਂ ਦਾ ਕਰਦੇ ਨੇ
ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੋਕ ਰੋਜ਼ ਕਿਉਂ ...

ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਡੰਗੇ ਗਰੀਬੀ, ਕੋਈ ਬੇਬਸ ਲਾਚਾਰ ਹੈ
ਇਕ ਰੋਟੀ ਦੀ ਖ਼ਾਤਿਰ ਪੈਂਦੀ ਡਾਢੀ ਮਾਰ ਹੈ
ਖੇਤ ਵੀ ਤੌਂਦ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਸ਼ਾਹਾਂ ਦਾ ਭਰਦੇ ਨੇ
ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੋਕ ਰੋਜ਼ ਕਿਉਂ ...

ਕੋਈ ਆਖੇ ਚੋਰ ਸਿਪਾਹੀ, ਕੋਈ ਗੱਦਾਰ ਹੈ
ਬੰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਨਫ਼ਰਤ ਤੇ ਪੈਸੇ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਹੈ
ਟਕਿਆਂ ਲਈ ਖ਼ੂਨ ਦਿਲਾਂ ਦਾ ਦਿਲਬਰ ਕਰਦੇ ਨੇ
ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੋਕ ਰੋਜ਼ ਕਿਉਂ ...

ਜੰਗਲਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਵੀ ਹੁਣ ਬਦਲੀ ਜਿਹੀ ਲਗਦੀ ਹੈ
ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਇੱਟਾਂ ਨੇ ਮੱਲੀ ਹੋੲਾਂੀ ਲਗਦੀ ਹੈ
ਧੂੰਏਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਵਾ ਨੂੰ ਜਹਿਰ ਨਾਲ ਭਰਦੇ ਨੇ
ਟਾਹਲੀ ਤੇ ਮੋਰ ਮੋਰਨੀ

ਤਲਵਾੜੇ ਵਿਚ ਬੈਠਾ ਸ਼ਮੀ ਸੋਚੇ ਬਾਰ ਬਾਰ ਹੈ
ਚੌਧਰ ਦੀ ਖਾਤਰ ਹੁੰਦੀ ਜੱਗ ਵਿਚ ਮਾਰੋਮਾਰ ਹੈ
ਅਮਨਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਲੋਕੀ ਕਿਉਂ ਡਰਦੇ ਨੇ
ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੋਕ ਰੋਜ਼ ਕਿਉਂ ...